Safety & Security

Compliance

adam.wiercigroch@interia.pl

505 040 077

Część 1

Jak czytać przepisy?

Naszą codzienną pracę determinują przepisy prawa. Ustawy, rozporządzenia i wiele innych, ściśle branżowych aktów prawnych determinują nasze działania; kreują nasze postawy; często nadają kierunki naszej aktywności na polu bezpieczeństwa i higieny pracy. Pracodawcy oraz nasi przełożeni oczekują od Nas fachowej wiedzy, która często ma związek z prawidłową interpretacją przepisów prawa.

Doskonale wiemy, że nie jest to łatwe zadanie. W dobie powszechnego dostępu do stron internetowych, odszukanie właściwych przepisów nie jest dla nikogo wielkim wyzwaniem. Jednak nie lada sztuką jest już umiejętność praktycznego i skutecznego stosowania tych przepisów prawa w codziennej pracy. Przysłowiowe schody tak naprawdę zaczynają się dopiero, gdy przepis czy normę prawną trzeba przekuć w konkretne działania. Przepisy to naprawdę skomplikowana materia. Artykuły, paragrafy, punkty i podpunkty, delegacje…można się pogubić, szczególnie, kiedy przepisy są niejasne, nieprecyzyjne, zbyt ogólne albo nadmiernie wchodzące w szczegóły, a już najgorzej, gdy są sprzeczne lub nawzajem się wykluczają… Jak się do tego zabrać? Od czego właściwie zacząć?

Zacznijmy od wykładni prawa, a więc od faktycznej interpretacji przepisów prawa. Czyli od czegoś, co pracownicy służby BHP robią niemal codziennie, czasami nawet nie zdając sobie z tego sprawy.

W systemie prawnym wyróżniamy wiele rodzajów wykładni. Mając jednak na uwadze moje dotychczasowe doświadczenie wymienię tylko te najbardziej przydatne w pracy pracownika służby bhp.

Wykładnia językowa . Tę wykładnię należy stosować w pierwszej kolejności. Polega ona na odnalezieniu sensu i znaczenia przepisów biorąc pod uwagę ich literalne brzmienie. Czytamy więc przepis i staramy się zrozumieć jego sens opierając się na słowach i zdaniach, które zostały użyte.

Wykładnia systemowa. Ta wykładnia polega na zbadania hierarchii aktów prawnych oraz na ustaleniu sensu przepisu mając na uwadze obowiązujące inne przepisy prawa. Pamiętajmy, że przepisy nie działają w próżni, ale są kontynuacją lub konsekwencją innych przepisów, więc czytanie ich w oderwaniu od innych przepisów zawsze prowadzi do błędnych wniosków.

Wykładnia celowościowa. Polega na ustaleniu celu przepisu, jaki chciał osiągnąć ustawodawca, w trakcie procesu jego tworzenia; czyli na ustalenie jego istoty, tzw. „ducha” przepisu. Jest to szczególnie przydatne, gdy przepis jest niejasny lub nieprecyzyjny. 

Oczywiście każda z tych wykładni ma swoje obowiązujące dyrektywy, których należy przestrzegać w trakcie ich stosowania.

Wymieniłem zaledwie trzy z wielu innych wykładni prawa funkcjonujących w naszym systemie prawnym, które można, a czasami nawet trzeba stosować w naszej pracy.

Kiedy stosujemy wykładnie przepisów? Choćby podczas omówienia protokołu z zakończonej kontroli Państwowej Inspekcji Pracy w zakładzie pracy, w trakcie której możemy dokonywać pisemnych sprostowań, szczególnie wtedy, gdy inspektor pracy powołuje się właśnie na przepisy, jako podstawę swoich ustaleń. Często wykładnię przepisów stosujemy przy sporządzaniu odwołania od decyzji administracyjnej organów państwowej kontroli. Wykładnię przepisów stosujemy również w trakcie procesu podejmowania decyzji, np. o zakupie środków ochrony indywidualnej, odzieży roboczej, organizacji i zakresu szkoleń, instruktażów czy podnoszenia kwalifikacji pracowników, jak również w trakcie podejmowania decyzji związanych z postępowaniem powypadkowym.

Podsumowując; znajomość przepisów to zdecydowanie za mało. Bez wątpienia praktyczna wiedza, jak właściwie je interpretować pomoże nam w prawidłowym i skutecznym realizowaniu naszych codziennych obowiązków.

Safety & Security

Compliance

Kontakt

Przydatne linki

2020 © Safety & Security Compliance